گونه‌شناسی «دین‌داری» در رویکردهای سیاست گذاری فرهنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مدیریت فرهنگ، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران

2 پژوهشگر، پژوهشکده شهید صدر، طلبه سطح سه ، حوزه علمیه، قم، ایران

چکیده

مهمترین راه برای فهم رویکرد اسلامی سیاست‌گذاری فرهنگی، بررسی تطبیقی گفتمان‌های سیاستگذاری فرهنگی از طریق تحلیل مفاهیم بنیادین آن هاست. «دین»، «فرهنگ»، «انسان» و «حکومت» مهمترین این مفاهیم می باشند. در مقاله حاضر به بررسی تطبیقی مفهوم دین در گفتمان های سیاستگذاری فرهنگی پرداخته می شود.
در عرصه سیاست‌گذاری فرهنگی چهار رویکرد کنترل فرهنگی، تصدی‌گری، رهاسازی و خدمت‌رسانی ذیل دو گفتمان کلان «مدیریت مکانیکی» و «هارمونی فرهنگی» وجود دارد. دین‌داریِ «ایدئولوژیک»، «کاتولیسیسم»، «پروتستانیسم» و «دینداری عامه» از جمله بنیادهای دین‌شناسی و متناظر این رویکردها هستند. دین در نگاه اسلامی، نه در مکاتب سخت و غیرقابل انعطاف ایدئولوژیک و کاتولیسیسم تعریف می‏شود و نه در مکاتب شخصی و سطحی پروتستانتیسم و عامه؛ بلکه دین به صورت منعطف ولی تعالی‏بخش در زندگی عموم جامعه حاضر است. با این وصف، سیاست‏گذاری فرهنگی با بررسی زمینه و استعداد جامعة انسانی سطحی از دین‏داری را در دستور کار خود قرار داده و حرکت تدریجی به سوی اهداف نهایی را پیش می‏گیرد.
در مقاله حاضر با روش اسنادی- کتابخانه‌ای و استنباط عقلی به گونه‌شناسیِ تطبیقی نگاه‌های دین‌شناسی با گفتمان‌های سیاست‌گذاری فرهنگی پرداخته می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Typology of "religion" in cultural policy approaches

نویسندگان [English]

  • Mohammad Pourkiani 1
  • Mohammad Eydakzade 2
1 PhD in Cultural Management, Baqir-ul-Ulum University, Qom, Iran
2 Researcher, Shahid Sadr Research Institute, Level 3 student, Seminary, Qom, Iran
چکیده [English]

The most important way to understand the Islamic approach to formulate cultural policy is studying comparatively the discourses of cultural policy formulation through analysis of their fundamental concepts. "Religion","Culture", "Human" and "Government" are the most important concepts. In this article, the comparative study of the concept of religion in cultural policy formulation discourses is discussed..
In the field of cultural policymaking , there are four approaches of "cultural control", "enterprise", "release" and "service" under the two macro discourses of "mechanical management" and "cultural harmony". "Ideological religiosity","Catholicism","Protestantism" and "popular religiosity" are among the foundations of theology and corresponding to these approaches. In the Islamic view, religion is not defined in the inflexible ideological schools of thought and Catholicism, nor in the personal and superficial schools of thought of Protestantism and popularism؛Rather, religion is present in the life of the general society in a flexible but exalting form .Cultural policy by examining the talent of the society, puts a level of religiosity in its agenda، and moves gradually towards higher goals. In this article, the comparative typology of theological views with cultural policy discourses is discussed with the documentary-library method and rational inference.

کلیدواژه‌ها [English]

  • religion
  • Cultural policy
  • Exclusive religiosity
  • Pluralistic religiosity
  • تاریخ دریافت: 04 آذر 1402
  • تاریخ بازنگری: 22 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 02 دی 1403
  • تاریخ انتشار: 01 دی 1403