1
پژوهشگر، پژوهشکده کوثر، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران
2
دانشیار، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران
چکیده
نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی اگرچه در فضای بحث معرفتشناختی مطرح شده است اما لوازمی در خود دارد که متناسب با آن میتوان از یک نگاه خاص به انسان و به تبع آن استنباط یک انسانشناسی فلسفی و عملی و در شکل خاص خود، یک انسانشناسی تجربی و پراگماتیک صحبت کرد. اهمیت این لوازم برآمده از نظریۀ ادراکات اعتباری وقتی روشن میشود که آن را با مباحث کانت در باب انسانشناسی پراگماتیک و چهار استعداد مهم انسان در آن که شامل استعداد حیوانیت، فنی، عملی و اخلاقی میشود، تطبیق داد و از خلال چنین مقایسهای یک بازخوانی از نگاه انسانشناسانۀ علامه طباطبایی بنا بر لوازم و امکاناتی که نظریۀ ادارکات اعتباری دارد، انجام گیرد. بنابراین در پژوهش حاضر در ذیل ارائۀ تبیینی از آموزههای انسانشناسی پراگماتیک کانت، به جستوجو و استخراج و استنباط مؤلفههای آن در مباحث انسانشناسانۀ نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی می پردازیم و بدین ترتیب راه برای بازخوانی نظریه انسان شناسی عملی ، پسینی و تجربی علامه بر مبنای ادراکات اعتباری فراهم می شود.