1
دکتری مطالعات انقلاب اسلامی، دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2
استاد، گروه معارف، دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
عموماً استدلال می‌شود که یکی از ملزومات اساسی برای دستیابی به اهداف انقلاب اسلامی، تقویت سرمایه اجتماعی است. در این میان، از مفاهیمی که می‌توان از آن به مثابه پایه و شالوده سرمایه اجتماعی برای رسیدن به اهداف دیگر در جامعه یاد کرد، مشارکت اجتماعی است. در این پژوهش، ضمن تبیین روش تحلیل مضمون و با استفاده از تکنیک تحلیل شبکه مضامین، تعداد 223 داده‌ی متن اصلی بیانات ایشان در رابطه با موضوع مشارکت اجتماعی مورد تجزیه، تحلیل و بازآرایی دقیق قرار گرفت و در انتها 4 مضمون اصلی و فراگیر به عنوان مؤلفه‌های الگوی مشارکت اجتماعی در بیانات حضرت آیت الله خامنه‌ای به دست آمد. از این رو، هدف مقاله حاضر، واکاوی و کشف مضامین مرکزی و اصلی تقویت مشارکت اجتماعی از طریق الگوی تحلیل مضمون، در منظومه فکری ایشان است. نتایج تحقیق نشان می-دهد: اولاً، سرمایه اجتماعی به مفهومی مسلّط در جامعه دینی تعیّن پیدا کرد که توسعه و پیشرفت را زمینه-سازی می‌نماید. ثانیاً با تحلیل مضمون مشارکت اجتماعی در منظومه فکری مقام معظّم رهبری اینگونه مستفاد می‌شود که قطعاً بهترین راهبرد جهت مشارکت مردم در عرصه‌های گوناگون جامعه، استفاده از ظرفیت‌ها و توانایی‌های مردمی است. ثالثاً، حضور به هنگام و مؤثر مردم در صحنه‌های حساس و حیاتی کشور، مؤثربودن و پیگیری منافع ملی خود را نشان می‌دهد. همچنین شرکت در انتخابات به عنوان راهی برای انتخاب افراد صالح و کاردان به مثابه یک تکلیف و وظیفه عمومی قلمداد می‌گردد. در این زمینه، نهادهای نظارتی می‌توانند با مدیریتی صحیح نسبت به گسترش و دسترسی فضای مجازی، ضمن افزایش انگیزه مردم برای مشارکت بالا، استفاده حداکثری از منافع آن را تضمین نمایند.
افتخار افضلی, سیدحسین, & کلانتری, ابراهیم. (1403). واکاوی سرمایه اجتماعی در چشم‌انداز دینی: مورد مطالعۀ تحلیل مضمون مشارکت اجتماعی در منظومه اندیشه‌ای مقام معظم رهبری (مدظله العالی). مطالعات میان‌رشته‌ای تمدنی انقلاب اسلامی, 2(7), 11-37.
MLA
سیدحسین افتخار افضلی; ابراهیم کلانتری. "واکاوی سرمایه اجتماعی در چشم‌انداز دینی: مورد مطالعۀ تحلیل مضمون مشارکت اجتماعی در منظومه اندیشه‌ای مقام معظم رهبری (مدظله العالی)". مطالعات میان‌رشته‌ای تمدنی انقلاب اسلامی, 2, 7, 1403, 11-37.
HARVARD
افتخار افضلی, سیدحسین, کلانتری, ابراهیم. (1403). 'واکاوی سرمایه اجتماعی در چشم‌انداز دینی: مورد مطالعۀ تحلیل مضمون مشارکت اجتماعی در منظومه اندیشه‌ای مقام معظم رهبری (مدظله العالی)', مطالعات میان‌رشته‌ای تمدنی انقلاب اسلامی, 2(7), pp. 11-37.
VANCOUVER
افتخار افضلی, سیدحسین, کلانتری, ابراهیم. واکاوی سرمایه اجتماعی در چشم‌انداز دینی: مورد مطالعۀ تحلیل مضمون مشارکت اجتماعی در منظومه اندیشه‌ای مقام معظم رهبری (مدظله العالی). مطالعات میان‌رشته‌ای تمدنی انقلاب اسلامی, 1403; 2(7): 11-37.
)