عدالت جنسیتی در آرمان‌شهر اسلامی (با تاکید بر نگاه قرآنی به موضوع)

رشیدی آل هاشم, سید محمدرضا; صبوری کزج, پرویز; صبوری کزج, جواد

عدالت جنسیتی در آرمان‌شهر اسلامی (با تاکید بر نگاه قرآنی به موضوع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار، هیئت علمی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران

² دکترا، جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران

³ دانشجوی کارشناسی ارشد رشته فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران

چکیده

بحث جنسیت از مقولات مهم تمدنی است که اسلام نیز در قالب مفهوم عدالت جنسیتی بدان توجه داشته است. عدالت ‌جنسیّتی پدیده‌ای است که رشد و تعالی فرد، بنیان خانواده و سلامت جامعه را تضمین می‌کند. این پژوهش با هدف مطالعه عدالت ‌جنسیّتی در آرمان‌شهر اسلامی، از منظر قرآن کریم با روش تلفیقی (کمّی و کیفی) انجام شده است. جامعه آماری پژوهش کل آیات قرآن (6236آیه) است. داده‌های گردآوری شده با استفاده از نرم افزارEXCEL و MAXQDA مورد بررسی و تحلیل واقع شد. نتایج یافته‌ها نشان داد، از منظر قرآن تفاوتی بین زن و مرد از لحاظ آفرینش و سرشت آنها وجود ندارد و زن و مرد در ابعاد مختلف عدالت ‌جنسیّتی حقوق و تکالیف یکسانی دارند. ابعاد شناسایی شده عدالت ‌جنسیّتی در آیات قرآن عبارتند از: 1.عدالت در آفرینش زن و مرد، 2.عدالت در مالکیّت، 3.عدالت در آزادی عمل، 4.عدالت در حقوق متقابل همسر. همچنین با شمارش واژگان جنسیّتی مشخص شد، 80 آیه مربوط به جنس مرد در و 73 آیه مربوط به جنس زن، آمده است. از منظر قرآن راهکارهای تحقق عدالت جنسیّتی در آرمان‌شهر اسلامی عبارتند از: ترویج معنویّت در خانواده، حسن معاشرت، مشورت و همفکری، صداقت و اعتماد، تقسیم کار و تعاون، کنترل غیر رسمی.

کلیدواژه‌ها