نقش آموزش و پرورش در تمدن نوین اسلامی؛ از منظر نظام تأمین نیاز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه علوم سیاسی، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران

چکیده

در شرایط تاریخی حاضر، ایجاد تمدن نوین اسلامی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. عدم تحقق این امر، منجر به سقوط تمدن اسلامی در منظومه تمدن غرب خواهد شد؛ همچنین فراهم کردن بستر سعادت جامعه بشری جز با ایجاد تمدن اسلامی میسر نیست. تحقق این هدف نیازمند انجام مطالعات بنیادین به‌منظور فراهم کردن بنیان‌های نظری این تحول اساسی است. ازآنجایی‌که تمدن مجموعه‌ای متشکل از نهادهاست، تحقق تمدن نوین اسلامی نیز مستلزم تحولاتی اساسی در بسیاری از نهادهای کنونی است. صحبت از تمدن نوین اسلامی بدون تحولات اساسی و مهم در بسیاری از نهادهای کنونی مانع از شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی خواهد شد و این هدف را به آرزو تبدیل خواهد کرد. نهاد آموزش‌وپرورش از مهم‌ترین نهادهای سازنده هر تمدن است. در این تحقیق، از منظر تمدنی، عمده‌ترین اشکالات آموزش‌وپرورش بیان و سپس راه‌کارهایی برای اصلاح آن به‌منظور فراهم کردن زمینه‌‌های نهادی تحقق تمدن نوین اسلامی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


قرآن کریم
آخوندزاده، میرزا فتحعلی خان (1350). مکتوبات کمال الدوله (به کوشش باقر مؤمنی)، بی‌جا.
آقازاده، احمد و آرمند، محمد (1392). تاریخ آموزش‌وپرورش ایران. تهران: انتشارات سمت.
آقا شریفیان اصفهانی، مهرداد و امین‌پور، احمد (1392). فتوت‌نامه معماری، اصول چهارده‌گانه اخلاق حرفه‌ای معماری و شهرسازی. مجله فیروزه اسلام، 1(1)، 90-69.
اعرافی، علیرضا (1395). آسیب‌شناسی حوزه تعلیم و تربیت اسلامی و بیان راهکارهای تمدن سازی نوین اسلامی. نشریه پیام صادق، 21(108 و 109)، 15-8.
افتخاری، اصغر و آرام، محمدرضا (1396). آسیب‌شناسی سیستمی آموزش‌وپرورش و ارائه راهکارها. مجله اسلام و پژوهش‌‌های تربیتی، شماره 17، 93-71.
افروز، غلامعلی (17/08/1389). کاهش میانگین سن بلوغ جنسی در ایران، برگرفته از:  https://b2n.ir/k89613
الچیان، کیوان (07/02/1395). کاهش سن بلوغ جنسی در ایران، برگرفته از:  https://b2n.ir/x31694
الماسی، علی‌محمد (1374). تاریخ آموزش‌وپرورش اسلام و ایران. تهران: نشر دانش امروز.
امینی، داود (1382). چالش‌های روحانیت و رضاشاه. تهران: نشر سپاس.
بیگدلی، علی و پندار، حسین (1392). تقی‌زاده از تجددگرایی تا فرنگی‌مآبی. مجله پژوهش‌های تاریخی، دوره جدید، 5(2)، 18-1.
پارسادوست، منوچهر (1375). شاه اسماعیل اول؛ پادشاهی با اثرهای دیرپای در ایران و ایرانی. تهران: شرکت سهامی انتشار.
توزیع نسبی شاغلان 10 ساله و بیشتر برحسب گروه‌های عمده شغلی (20/.3/1396). برگرفته از:
https://b2n.ir/t81782
دیبایی صابر، محسن؛ کارآمد، حسین و طهماسب‌زاده شیخلار، داود (1399). تبیین مؤلفه‌های تمدن نوین اسلامی موردنظر مقام معظم رهبری و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش‌وپرورش ایران. نشریه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، شماره 4، 105-87.
زرافشان، علی (16/06/1398). ۵۰ درصد دانش‌آموزان تا سال ۱۴۰۰ باید به هنرستان‌ها بروند، برگرفته از:
 https://b2n.ir/k45905
ژوبر، پیر آمدی امیلین (1322). مسافرت به ایران و ارمنستان (ترجمه محمود هدایت). تهران: شرکت چاپخانه تابان.
سیدزاده، سید علی (12/07/1399). وضعیت سرانه مصرف آب در ایران و سایر کشورها. برگرفته از:
https://b2n.ir/u16894
شهریه مدارس غیرانتفاعی (1401). برگرفته از:  https://b2n.ir/j52664
صمیمی، نیلوفر (1385). شیء شدگی از لوکاچ تا هابرماس. مجله راهبرد، شماره 41، 234-223.
طباطبایی مزدآبادی، محسن (13/08/1398). غذای دورریز ایران معادل وعده ١٨‌میلیون نفر، برگرفته از:
https://b2n.ir/779486
علاقه، فاطمه (1377). مروری بر فتیان و فتوت‌نامه‌ها. مجله فرهنگ، شماره 25 و 26، 318-295.
فلسفی، نصرالله (1347). زندگانی شاه‌عباس اول. تهران: انتشارات علمی.
قانون اساسی معارف (09/08/1290). برگرفته از: https://b2n.ir/u06936
کیان، مرجان و سحری، محمدمهدی (1393). واکاوی سبک زندگی متعلم در تمدن نوین اسلامی و مقایسه آن با آراء اندیشمندان غربی. نشریه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، شماره 11، 97-81.
محمدی پویا، فرامرز و ترکاشوند، سینا (1399). تربیت زمینه‌ساز تمدن نوین اسلامی با تأکید بر اندیشه مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی). نشریه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، شماره 4، 124-103.
ملک، حسن، (1388). تاریخ آموزش‌وپرورش در ایران. تهران: انتشارات بین‌المللی الهدی.
میرزا ملکم خان، ناظم‌الدوله (1327). مجموعه آثار میرزا ملکم خان (با مقدمه محمدمحیط طباطبایی). تهران: کتابخانه دانش.
نجفی، موسی و حقانی، موسی (1384). تاریخ تحولات سیاسی ایران. تهران: موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.
نگرانی مجلس از افزایش روابط‌ جنسی نامشروع (19/05/1393). برگرفته از: https://b2n.ir/d66423
واعظ کاشفی سبزواری، مولانا حسین (1350). فتوت نامه سلطانی (به اهتمام محمدجعفر محجوب). تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
وجدانی، فاطمه (1398). بررسی نسبت میان «فلسفه تعلیم و تربیت» با تمدن نوین اسلامی و تبیین فلسفه تربیتی مطلوب بر اساس دیدگاه مقام معظم رهبری. نشریه آینه معرفت، شماره 5، 152-129.
دوره 1، شماره 2 - شماره پیاپی 2
فصلنامه تابستان
مرداد 1401
صفحه 141-159
  • تاریخ دریافت: 12 بهمن 1400
  • تاریخ بازنگری: 25 خرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 24 اردیبهشت 1401
  • تاریخ انتشار: 01 مرداد 1401